Δίκωμο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
μ
Greeklish variables name replaced
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ (Greeklish variables name replaced)
 
(5 ενδιάμεσες εκδόσεις από 3 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 4: Γραμμή 4:
   |newwidth=270px
   |newwidth=270px
   |acronym= Δίκωμο
   |acronym= Δίκωμο
   |eparxia= Κερύνεια
   |district_gr= Κερύνεια
   |ektasi=
   |area_gr=
   |ipsometro=  
   |height=  
   |koinotarxis=  
   |community_leader_gr=  
   |plithismos =  
   |population =  
   |postcode=
   |postcode=
   |website=[http://dhicomo.org Δίκωμο]
   |website=[http://dhicomo.org Δίκωμο]
   |sintetagmenes=[https://www.google.com/maps/preview?ie=UTF-8&fb=1&gl=cy&sll=35.2650935,33.3149413&sspn=6.9172953,11.3200399&q=Dikmen&ei=fX8JVPi0E8ey7AaF3oH4BQ&ved=0CIsBEPIBMA4 35°15'45.1"N 33°18'56.1"E]
   |coordinates=[https://www.google.com/maps/preview?ie=UTF-8&fb=1&gl=cy&sll=35.2650935,33.3149413&sspn=6.9172953,11.3200399&q=Dikmen&ei=fX8JVPi0E8ey7AaF3oH4BQ&ved=0CIsBEPIBMA4 35°15'45.1"N 33°18'56.1"E]
}}
}}


Γραμμή 21: Γραμμή 21:


==Ονομασία==  
==Ονομασία==  
Το χωριό Δίκωμο ονομάστηκε έτσι, γιατί αποτελείται από δύο κώμες (χωριά), το Πάνω και το Κάτω Δίκωμο. Αυτό δέχονται και όσοι ασχολήθηκαν με τα ονόματα των χωριών, όπως ο Σίμος Μενάρδος, ο Νεοκλής Κυριαζής και ο Νέαρχος Κληρίδης. Με την άποψη αυτή, φαίνεται να διαφωνεί ο Goodwin, ο οποίος ισχυρίζεται πως «ενώ μερικοί αποδίδουν την έννοια Δίκωμο ως διπλό χωριό εντούτοις τα δυο χωριά έχουν ξεχωριστή ιστορία και πιθανόν να δημιουργήθηκαν σε διαφορετικές εποχές». Το χωριό, όμως, είναι γνωστό με την ίδια ελληνική ονομασία από τα Μεσαιωνικά χρόνια, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο οικισμός υπήρχε από τη Βυζαντινή εποχή (δηλαδή πριν το 1191 μ.Χ.).
Το χωριό Δίκωμο ονομάστηκε έτσι, γιατί αποτελείται από δύο κώμες (χωριά), το Πάνω και το Κάτω Δίκωμο. Την άποψη αυτή συμμερίζονται άτομα που ασχολήθηκαν με τα ονόματα των χωριών, όπως ο Σίμος Μενάρδος, ο Νεοκλής Κυριαζής και ο Νέαρχος Κληρίδης. Με την άποψη αυτή, φαίνεται να διαφωνεί ο Goodwin, ο οποίος ισχυρίζεται πως «ενώ μερικοί αποδίδουν την έννοια Δίκωμο ως διπλό χωριό εντούτοις τα δυο χωριά έχουν ξεχωριστή ιστορία και πιθανόν να δημιουργήθηκαν σε διαφορετικές εποχές». Το χωριό, όμως, είναι γνωστό με την ίδια ελληνική ονομασία από τα Μεσαιωνικά χρόνια, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο οικισμός υπήρχε από τη Βυζαντινή εποχή (δηλαδή πριν το 1191 μ.Χ.).


Το 1975 οι κατοχικές δυνάμεις το «μετονόμασαν» σε Dikmen (Ντικμέ) που σημαίνει κορυφή, ενώ έχει δοθεί η διάκριση Αsagi για το Κάτω και Υυgari για το Πάνω που σημαίνουν ότι και στην ελληνική γλώσσα, δηλαδή Πάνω και Κάτω χωριό.
Το 1975 οι κατοχικές δυνάμεις το «μετονόμασαν» σε Dikmen (Ντικμέ) που σημαίνει κορυφή, ενώ έχει δοθεί η διάκριση Αsagi για το Κάτω και Υυgari για το Πάνω που σημαίνουν ότι και στην ελληνική γλώσσα, δηλαδή Πάνω και Κάτω χωριό.
Γραμμή 41: Γραμμή 41:


==Δραστηριότητες==  
==Δραστηριότητες==  
Το χωριό είναι γνωστό για τον ασβέστη του, τον οποίον τα παλαιά χρόνια έκαιγαν σε καμίνια με ξύλα. Αυτός είναι κι ένας λόγος για τη μη ύπαρξη πολλών δέντρων στην περιοχή. Οι γυναίκες, εξάλλου, ήταν πολύ καλές υφάντρες, ύφαναν κυρίως για λογαριασμό Λευκωσιατών εμπόρων. Άλλες ασχολίες των κατοίκων ήταν η κτηνοτροφία, η γεωργία, η κατασκευή τζιονιού για μαρμαράκια, ενώ οι περισσότεροι ασχολούνται στη Λευκωσία.
Το χωριό είναι γνωστό για τον ασβέστη του, τον οποίο τα παλαιά χρόνια έκαιγαν σε καμίνια με ξύλα. Αυτός είναι κι ένας λόγος για τη μη ύπαρξη πολλών δέντρων στην περιοχή. Οι γυναίκες, εξάλλου, ήταν πολύ καλές υφάντρες, ύφαναν κυρίως για λογαριασμό Λευκωσιατών εμπόρων. Άλλες ασχολίες των κατοίκων ήταν η κτηνοτροφία, η γεωργία, η κατασκευή τζιονιού για μαρμαράκια, ενώ οι περισσότεροι ασχολούνται στη Λευκωσία.


Το χωριό δε γνώριζε το αρνητικό φαινόμενο της αστυφιλίας, γιατί ήταν μεγάλο χωριό κοντά στη Λευκωσία και διέθετε δυο δημοτικά σχολεία με 500 περίπου μαθητές το 1974, τρία σωματεία (στο Κάτω Δίκωμο ήταν τα σωματεία Αχιλλέας και Μάτσης ενώ στο Πάνω Δίκωμο ήταν ο Απόλλων), δυο κινηματογράφους (Βενιζέλος και Παλλάς), καταστήματα για όλα τα είδη και αρκετά καφενεία.
Το χωριό δε γνώριζε το αρνητικό φαινόμενο της αστυφιλίας, γιατί ήταν μεγάλο χωριό κοντά στη Λευκωσία και διέθετε δυο δημοτικά σχολεία με 500 περίπου μαθητές το 1974, τρία σωματεία (στο Κάτω Δίκωμο ήταν τα σωματεία Αχιλλέας και Μάτσης ενώ στο Πάνω Δίκωμο ήταν ο Απόλλων), δυο κινηματογράφους (Βενιζέλος και Παλλάς), καταστήματα για όλα τα είδη και αρκετά καφενεία.
Γραμμή 51: Γραμμή 51:
==Εκκλησίες==  
==Εκκλησίες==  
'''Προφήτης Ζαχαρίας'''
'''Προφήτης Ζαχαρίας'''
Η εκκλησία του Πάνω Δικώμου, ο Προφήτης Ζαχαρίας, είναι η πιο παλιά από τις σωζόμενες εκκλησίες της περιοχής. Κτίσθηκε, σύμφωνα με γραπτές πηγές, το 1864 και επιδιορθώθηκε το 1894. Είναι πολύ πιθανό τα προηγούμενα χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής να λειτουργούνταν σε άλλες εκκλησίες που είτε κατεδαφίσθηκαν για να κτισθούν οι σωζόμενες σήμερα είτε βρίσκονται σε ερειπωμένη κατάσταση.


Η εκκλησία κατεδαφίστηκε και ισοπεδώθηκε τις αρχές της δεκαετίας του '90 από τους Τούρκους. Η κατεδάφιση της εκκλησίας έχει να κάμει περισσότερο με στρατιωτικούς λόγους. Καταγγελία για την καταστροφή έκανε η μόνιμη αντιπρόσωπος της Κύπρου στο Συμβούλιο της Ευρώπης Θάλεια Πετρίδη με επιστολή της στο Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Ντανιέλ Νταρσίς και όλους τους μόνιμους αντιπροσώπους.
Η εκκλησία του Πάνω Δικώμου, ο Προφήτης Ζαχαρίας, είναι η πιο παλιά από τις σωζόμενες εκκλησίες της περιοχής. Κτίστηκε, σύμφωνα με γραπτές πηγές, το 1864 και επιδιορθώθηκε το 1894. Είναι πολύ πιθανό τα προηγούμενα χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής να λειτουργούνταν σε άλλες εκκλησίες που είτε κατεδαφίστηκαν για να κτιστούν οι σωζόμενες σήμερα είτε βρίσκονται σε ερειπωμένη κατάσταση.
 
Η εκκλησία κατεδαφίστηκε και ισοπεδώθηκε τις αρχές της δεκαετίας του '90 από τους Τούρκους. Η κατεδάφιση της εκκλησίας σχετίζεται περισσότερο με στρατιωτικούς λόγους. Καταγγελία για την καταστροφή έκανε η μόνιμη αντιπρόσωπος της Κύπρου στο Συμβούλιο της Ευρώπης Θάλεια Πετρίδη με επιστολή της στο Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Ντανιέλ Νταρσίς και όλους τους μόνιμους αντιπροσώπους.


'''Άγιος Γεώργιος'''
'''Άγιος Γεώργιος'''
Ο Άγιος Γεώργιος στο Κάτω Δίκωμο κτίσθηκε το 1887 πιθανόν στη θέση μικρότερης εκκλησίας που κατεδαφίστηκε. Η παράδοση αναφέρει ως κτίστη της εκκλησίας κάποιον με το όνομα Χατζησάββας. Για την ανέγερση της εκκλησίας έγινε δάνειο. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1907, η εκκλησιαστική επιτροπή εξέδωσε δελτία με στόχο την εξόφληση του χρέους. Το 1912, εξάλλου, οι εισπράξεις θεατρικής παράστασης που δόθηκε από ερασιτέχνες Δικωμίτες στο Αναγνωστήριο «Αναγέννησις» διατίθενται υπέρ της εκκλησίας.
 
Ο Άγιος Γεώργιος στο Κάτω Δίκωμο κτίστηκε το 1887 πιθανόν στη θέση μικρότερης εκκλησίας που κατεδαφίστηκε. Η παράδοση αναφέρει ως τον οικοδόμο της εκκλησίας κάποιον με το όνομα Χατζησάββας. Η ανέγερση της εκκλησίας έγινε με λήψη δανείου. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1907, η εκκλησιαστική επιτροπή εξέδωσε δελτία με στόχο την εξόφληση του χρέους. Το 1912, εξάλλου, οι εισπράξεις θεατρικής παράστασης που δόθηκε από ερασιτέχνες Δικωμίτες στο Αναγνωστήριο «Αναγέννησις» διατίθενται υπέρ της εκκλησίας.


Τα εγκαίνια έγιναν τη μέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου το 1901 από το Μητροπολίτη Κερύνειας, κατοπινό Αρχιεπίσκοπο (1909-16) Κύριλλο Β΄. Μια επιγραφή στον αριστερό τοίχο, κοντά στο ψαλτήρι, πληροφορεί ότι «ο πάνσεπτος ναός ούτος εγκαινιάσθη την 23ην Απριλίου 1901 επί Κυρίλλου του Β΄». Ο γυναικωνίτης κτίστηκε πολύ αργότερα, το 1958. Η δυτική αυλή της εκκλησίας χρησιμοποιείτο παλαιότερα ως νεκροταφείο, μάλιστα δυο-τρεις τάφοι σωζόντουσαν μέχρι τελευταία.
Τα εγκαίνια έγιναν τη μέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου το 1901 από το Μητροπολίτη Κερύνειας, κατοπινό Αρχιεπίσκοπο (1909-16) Κύριλλο Β΄. Μια επιγραφή στον αριστερό τοίχο, κοντά στο ψαλτήρι, πληροφορεί ότι «ο πάνσεπτος ναός ούτος εγκαινιάσθη την 23ην Απριλίου 1901 επί Κυρίλλου του Β΄». Ο γυναικωνίτης κτίστηκε πολύ αργότερα, το 1958. Η δυτική αυλή της εκκλησίας χρησιμοποιείτο παλαιότερα ως νεκροταφείο, μάλιστα δυο-τρεις τάφοι σωζόντουσαν μέχρι τελευταία.
Γραμμή 64: Γραμμή 66:


'''Άλλοι ναοί'''
'''Άλλοι ναοί'''
Άλλα παρεκκλήσια ή ξωκλήσια στο Δίκωμο είναι τα πιο κάτω:
Άλλα παρεκκλήσια ή ξωκλήσια στο Δίκωμο είναι τα πιο κάτω:


*Αγία Μαρίνα, λίγο πιο πάνω από την περιοχή Πηγάδια. Ερείπια εκκλησίας. Την Τρίτη του Πάσχα γινόταν λειτουργία και πανηγύρι εδώ μέχρι το 1932 που κτίσθηκε η *νέα εκκλησία της Παναγίας των Περβολιών οπότε γινόταν εκεί.
*Αγία Μαρίνα, λίγο πιο πάνω από την περιοχή Πηγάδια. Ερείπια εκκλησίας. Την Τρίτη του Πάσχα γινόταν λειτουργία και πανηγύρι εδώ μέχρι το 1932 που κτίσθηκε η Νέα εκκλησία της Παναγίας των Περβολιών οπότε γινόταν εκεί.
 
*Άγιος Κωνσταντίνος, στο σπίτι του Κτωρή, στο Κάτω Δίκωμο.
*Άγιος Κωνσταντίνος, στο σπίτι του Κτωρή, στο Κάτω Δίκωμο.
*Άγιος Μάμας, μια κάμαρη στο σπίτι του Χαράλαμπου Παφίτη, στο Κάτω Δίκωμο. Η παράδοση όμως αναφέρει ξωκκλήσι του Άη Μάμα στο Πάνω Δίκωμο.
*Άγιος Μάμας, μια κάμαρη στο σπίτι του Χαράλαμπου Παφίτη, στο Κάτω Δίκωμο. Η παράδοση όμως αναφέρει ξωκκλήσι του Άη Μάμα στο Πάνω Δίκωμο.


Γραμμή 74: Γραμμή 79:


Στην εξύψωση του μορφωτικού επιπέδου των δασκάλων συνέβαλε η ίδρυση του Παγκυπρίου Διδασκαλείου το 1893. Το Διδασκαλείο λειτούργησε και ως προέκταση του Παγκυπρίου Γυμνασίου, πρόσφερε διετή εκπαίδευση και κατάρτιση για διδασκαλία στη Δημοτική Εκπαίδευση και λειτούργησε μέχρι το 1935. Το 1903 λειτούργησε το Διδασκαλείο Θηλέων Φανερωμένης για κατάρτιση των διδασκαλισσών.
Στην εξύψωση του μορφωτικού επιπέδου των δασκάλων συνέβαλε η ίδρυση του Παγκυπρίου Διδασκαλείου το 1893. Το Διδασκαλείο λειτούργησε και ως προέκταση του Παγκυπρίου Γυμνασίου, πρόσφερε διετή εκπαίδευση και κατάρτιση για διδασκαλία στη Δημοτική Εκπαίδευση και λειτούργησε μέχρι το 1935. Το 1903 λειτούργησε το Διδασκαλείο Θηλέων Φανερωμένης για κατάρτιση των διδασκαλισσών.
[[Category:Villages]]
3.467

επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης