Ιωάννης Κισσονέργης

Ο Ιωάννης Κισσονέργης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1889 και πέθανε το 1963. Θεωρείται ο πατέρας και ο πρώτος δάσκαλος της κυπριακής υδατογραφίας.

Ιωάννης Κισσονέργης
Γενικές Πληροφορίες
Πραγματικό Όνομα	{{{real_name}}}
Καλλιτεχνικά Ρεύματα	{{{artistic_subculture}}}
Σημαντικά Έργα	{{{important_works}}}
Είδος Τέχνης	{{{kind_of_art}}}
Προσωπικά Στοιχεία
Γεννήθηκε	{{{born}}}
Πέθανε	{{{died}}}
Τόπος Γέννησης	{{{place_of_birth}}}
Εθνικότητα	{{{nationality}}}
Υπηκοότητα	{{{citizenship}}}
Σύζυγος	{{{spouse}}}
Παιδιά	{{{children}}}
Σπουδές	{{{studies}}}

Βιογραφία

Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1907 και στη συνέχεια ακολούθησε ιατρικές σπουδές για τρία χρόνια στην Αθήνα. Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους υπηρετεί ως εθελοντής γιατρός στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό στη Θεσσαλονίκη. Μετά το τέλος του πολέμου σταματά τις σπουδές στην ιατρική και γράφεται στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Ο Κισσονέργης πήρε την πρώτη του καλλιτεχνική παιδεία στην Αθήνα, γι' αυτό ήταν πολύ φυσικό να επηρεαστεί καλλιτεχνικά από το κλίμα που επικρατούσε εκεί τις δύο πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας.

Η Σχολή Καλών Τεχνών, όπου φοίτησε για ενάμιση χρόνο, ήταν ακόμη κάτω από την επιρροή του Νικηφόρου Λύτρα που δίδαξε εκεί από το 1866 μέχρι το 1904. Επίσης οι περισσότεροι από τους καθηγητές που δίδασκαν την περίοδο που φοίτησε ο Κισσονέργης, όπως ο Γεώργιος Ιακωβίδης, ο Γεώργιος Ροϊλός, ο Σπύρος Βικάτος και ο Δημήτριος Γερανιώτης, προέρχονταν από τη Σχολή του Μονάχου. Η σχέση του Κισσονέργη με τους καλλιτέχνες αυτούς φαίνεται περισσότερο από το ακαδημαϊκό, τεχνικά άρτιο, λεπτομερές και επιδέξιο του σχέδιο.

Τα θέματα του που πραγματικά ενέπνευσαν τον καλλιτέχνη, από την εποχή των σπουδών του μέχρι το θάνατο του, και που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργίας του, είναι σκηνές από τη καθημερινή ζωή και τα τοπία. Για την απόδοση του χρησιμοποίησε το λάδι περισσότερο όμως την ακουαρέλα.

Η ασθένεια της φυματίωσης, δυστυχώς, τον αναγκάζει να διακόψει τις σπουδές του και να γυρίσει πίσω στην Κύπρο. Συνεχίζει να ζωγραφίζει με πάθος τα σοκάκια και τις γειτονιές της παλιάς Λευκωσίας, ενώ παράλληλα εργάζεται και σαν καθηγητής τέχνης στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και στην Αγγλική Σχολή. Το 1953 εγκαταστάθηκε μαζί με την οικογένειά του στη Νότιο Αφρική. Τα θέματά του ήταν εμπνευσμένα από σκηνές της καθημερινής ζωής με πολλά αστικά, αγροτικά, θαλασσινά και ορεινά τοπία. Οι ελαιογραφίες του με θέμα την καθημερινή ζωή αποτελούν ένα είδος ηθογραφίας επηρεασμένες από το πνεύμα της ζωγραφικής του γαλλικού υπαιθρισμού. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του '40 είναι πιο συγκρατημένες και δίνουν την ίδια σημασία. Τα χρώματα είναι πιο μουντά και η πινελιά ήσυχη και περιγραφική.

Ο Αδαμάντιος Διαμαντής, μαθητής γυμνασίου τότε, τον θυμάται να σχεδιάζει στον πίνακα το θέμα των εξετάσεων, ένα γυμνό πάνω σε βάθρο και γράφει:

«Στην κατανόηση που είχα απ' αυτόν οφείλω την απόφασή μου να ακολουθήσω τον δρόμο που έπιασα. Δεν ήμουν ο μόνος. Ο επόμενος ήταν ο ζωγράφος Σολ. Φραγκουλίδης. Ως δάσκαλος ο Κισσονέργης έδωσε κατά τον πλέον εμφανή τρόπον κάτι το πιο συγχρονισμένο και καινούργιο για την εποχή του, που γέμιζε εμάς τους μαθητές του με ενθουσιασμό και ελπίδες».

Ο Διαμαντής έγραφε μετά το θάνατο του Κισσονέργη:

«Ίσως δεν είναι αμέσως τώρα ο κατάλληλος χρόνος για να γίνει ένας απολογισμός του έργου του Κισσονέργη. Εν τούτοις αξίζει να λεχθούν λίγα λόγια για τη δουλειά του ως δασκάλου και ως ζωγράφου. Το έργο του μπορεί να είναι διάφορο από τις απόψεις που κυριαρχούν σήμερα. Οι άνθρωποι όμως κρίνονται μέσα στην εποχή τους, τις συνθήκες και από το τι παρέλαβαν».

(Εφημ. Ελευθερία, 25 Ιανουαρίου 1963)

Ο Τηλέμαχος Κάνθος γράφει για το έργο του Κισσονέργη:

«Γύρισα την Κύπρο, και από το 1944 και ύστερα έμεινα στη Λευκωσία και έβλεπα, εδώ και εκεί, κάποια έργα του Κισσονέργη, ιδίως ακουαρέλες, με θέματα τη Λευκωσία, με μια ερευνητική ματιά ακούραστη, ένα σχέδιο σαφές και απέρριτο, προσηλωμένο στην απόδοση της ζωγραφικής ουσίας. Τη Λευκωσία ο ζωγράφος την αγάπησε και την απέδωσε χρωματικά. Αλλά ταυτόχρονα, είδα και ωραιότατα σχέδια από το Καρπάσι, κοστούμια καμωμένα με ακούραστη προσέγγιση, σκηνές από την κυπριακή ζωή στον κάμπο, γυναίκες να δουλεύουν στα σπίτια, ηθογραφικά και άλλα».

(Περιοδικό Νέα Εποχή. 205 (1990) σελ. 33 – 34)

Σημειώσεις: Ιωάννης Κισσονέργης. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΚΥΠΡΟΥ. ΛΕΥΚΩΣΙΑ 1993

Ατομικές εκθέσεις

-Πνευματική Αδελφότητα Λευκωσία, 1952

-Nicosia Club Λευκωσία, 1953

'Εργα

-Η βίλα με τον κήπο

-Παραλιακό Τοπίο

-Δρόμος στο χωριό

-Δρόμος στην παλιά Λευκωσία (περιοχή Αγίου Αντωνίου)

-Κοντά στην Φανερωμένη Λευκωσίας

-H κληματαριά

-Kαφενείο στην πλατεία Αγίας Σοφίας Λευκωσία

-Eσωτερικό παλιάς εκκλησίας

Πηγές

• http://www.sigmalive.com/simerini/politismos/388714/ioannis-kissonergis
• Ιωάννης Κισσονέργης. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΚΥΠΡΟΥ. ΛΕΥΚΩΣΙΑ 1993
• Εφημ. Ελευθερία, 25 Ιανουαρίου 1963
• Περιοδικό Νέα Εποχή. 205 (1990) σελ. 33 – 34