Καίτη Στεφανίδου

Από Digital Cyprus
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Καίτη Στεφανίδου
Kaiti.jpg
Προσωπικά Στοιχεία
Γεννήθηκε 1925
Πέθανε 2012
Τόπος Γέννησης Λεμεσός
Εθνικότητα Κυπριακή



Η Καίτη Φασουλιώτου Στεφανίδου, είναι πρωτοπόρος ζωγράφος του μοντερνισμού και μία από τις ηγετικές μορφές της καλλιτεχνικής οικοδόμησης της Κύπρου.

Γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1925. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας κατά το διάστημα 1948-1955 (αρχικά με διετή προκαταρκτική παρακολούθηση) έχοντας ως δασκάλους τους Ουμπέρτο Αργυρό και Γιάννη Μόραλη, καθώς επίσης και τον Παντελή Πρεβελάκη στην Ιστορία της Τέχνης.

Η πραγματική γνωριμία της Στεφανίδου με τα διεθνή καλλιτεχνικά ρεύματα έλαβε χώρα στην εποχή της παραμονής της στο Λονδίνο, μεταξύ 1956 και 1960, στη διάρκεια της οποίας παρακολούθησε μαθήματα στο St Martin’s School of Art του Λονδίνου. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών και από τις πρώτες Κύπριες που διέπρεψαν στον τομέα των εικαστικών Τεχνών.

Η Καίτη Στεφανίδου ήταν παντρεμένη με τον Κύπριο ζωγράφο και λογοτέχνη Τάσο Στεφανίδη, ο οποίος απεβίωσε το 1996. Μαζί είχαν δύο παιδιά: τον Πάνο Στεφανίδη, επίσης ζωγράφο, και την Μαρίνα.

Βιογραφία

Η Καίτη Στεφανίδου (1925-2012) ανήκει στη δεύτερη γενιά των Κυπρίων ζωγράφων. Γεννήθηκε στη Λεμεσό, κόρη του Πάνου Φασουλιώτη δημοσιογράφου και εκδότη της εφημερίδας ‘Παρατηρητής’ και ανιψιά του Γιώργου Φασουλιώτη σκιτσογράφου και εκδότη της σατυρικής εφημερίδας ‘Το Γέλιο’. Μεγάλωσε σε ένα πνευματικό και φιλελεύθερο περιβάλλον που την παρότρυνε να εξελίξει το ζωγραφικό της ταλέντο.

Σπούδασε στην Αθήνα, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Τελειώνοντας τις σπουδές της το 1955 πήγε στο Λονδίνο όπου γράφτηκε στο St.Martin’s School of Art. Κατ’ ουσία τα επόμενα τέσσερα χρόνια τα πέρασε βλέποντας ζωγραφική στο Λονδίνο και στο Παρίσι.

‘Μαγεύτηκα από εκείνο τον κόσμο που δεν είχαν φανταστεί ότι υπήρχε,’ γράφει η ίδια. ‘[…] συνειδητοποίησα τη μεγάλη επανάσταση που είχε συμβεί στη τέχνη και μπόρεσα να παρακολουθήσω την πορεία και τους προβληματισμούς της […].’

Εξαιτίας ενός προβλήματος υγείας η Καίτη αναγκάστηκε να γυρίσει στη Κύπρο της δεκαετίας του ’60 που αν και καλλιτεχνικά απομονωμένη εντούτοις αποδείχθηκε δημιουργική. Η Καίτη άρχισε να ζωγραφίζει αφήνοντας όπως γράφει ‘[…] τις επιδράσεις που είχα δεχτεί να βρουν το δρόμο τους στο έργο μου και στη πορεία να του δώσουν μορφή και να το εξελίξουν.’

Έκδηλες υπήρξαν οι κυβιστικές επιδράσεις στα πρώτα της έργα ενώ η τάση της να απελευθερωθεί από την ρεαλιστική μορφή των αντικειμένων και να ανακαλύψει την πραγματική τους ουσία την οδηγεί στην αφηρημένη γεωμετρική.

Η εναλλαγή παραστατικών και ανεικονικών στοιχείων κυριαρχεί στη πορεία του έργου της, εντούτοις η ίδια δηλώνει ότι η μορφή και η φόρμα την ενδιαφέρουν μονάχα ως αφορμές για τη μελέτη του χώρου που συχνά βρίσκει στο έργο της διέξοδο από τα φορμαλιστικά του όρια στις μεγάλες χρωματικές επιφάνειες. Σε όλη την πορεία της ζωγραφικής της την απασχολεί ο χώρος, το χρώμα, η κίνηση κυρίως ως προς την εσωτερική τους οργάνωση. Η φόρμα δεν την απασχολεί ως προς το συμβολισμό της αλλά ως προς την ‘[…] οργανική της δράση μέσα στη σύνθεση και (ως προς τη) λύση που δίνει. Γιατί η ζωγραφική είναι ένα πρόβλημα του οποίου πρέπει να βρεις τη λύση […].’

'Εργα

-Διαδηλώσεις (1983-1989)

- Έκφράσεις (1987-1993)

Οι Διαδηλώσεις υπήρξαν η πέμπτη της ατομική έκθεση. Κυριαρχικά στοιχεία των Διαδηλώσεων είναι η ένταση που δημιουργεί η σύγκρουση φόρμας και χρώματος και η τάση απελευθέρωσης του χώρου από τα όρια της φόρμας που εμφανίζεται ακόμα πιο έκδηλα στα έργα της επόμενης σειράς, τις Εκφράσεις.

‘Θεματολογικά, το αρχικό ενδιαφέρον της ζωγράφου αφορούσε στην απόδοση της ανθρώπινης φιγούρας μέσα σε πλήθος, σε κίνηση […],’ γράφει για τις Διαδηλώσεις ο Δρ Δανός στην ανάλυση για το έργο της Καίτης ‘Πρωτοποριακός μοντερνισμός και το διαχρονικό ‘πρόβλημα’ της ζωγραφικής’.

‘Φορμαλιστικά […] οι εικόνες εδώ απαρτίζουν συνθέσεις αποτελούμενες από μικρές χρωματικές περιοχές, σαν πολύ πλατιές πινελιές βαλμένες η μία δίπλα στην άλλη. Θυμίζουν τις πιο «ανεικονικές» στιγμές του Claude Monet, αλλά και τα έργα του Nicolas de Stael (από τα μέσα του 20ου αιώνα), τα οποία βρίσκονται στα όρια παραστατικότητας και ανεικονικότητας.’

Στις Εκφράσεις κυριαρχούν τα μεγάλα γεωμετρικά χρωματικά πλάνα και ο χώρος λειτουργεί θεματολογικά.

‘Οι φόρμες εδώ χαρακτηρίζονται από οργανικότητα, και ο αισθησιασμός του χρώματος που είχε ήδη εμφανιστεί στις Διαδηλώσεις παρουσιάζεται εντονότερος λόγω της απουσίας του αναγνωρίσιμου στοιχείου,΄γράφει ο Δρ. Δανός.

H Δρ. Ελένη Νικήτα, διευθύντρια του Ιδρύματος Λανίτη στη Λεμεσό, γράφει για την Καίτη Στεφανίδου:

΄Ενα εσωτερικό ταξίδι προς την ελευθερία’.‘Η Καίτη εμβάθυνε όσο λίγοι Κύπριοι καλλιτέχνες στα διδάγματα του μοντερνισμού, βοηθώντας τη νεαρή σε ηλικία κυπριακή τέχνη να προχωρήσει, χωρίς να παραγνωρίσει εντελώς τα σημαντικά και ουσιαστικά για τα επόμενα βήματα που έκανε η τέχνη διεθνώς κινήματα του μοντερνισμού, έτσι ώστε η τέχνη στο τόπο μας […] να περάσει μέσα από τις λεωφόρους που οδήγησαν την τέχνη στο σήμερα’.

Ο ζωγράφος Glyn Hughes γράφει:

‘Η τέχνη της Καίτης Στεφανίδου έχει μεγάλη ζωγραφική καθαρότητα. Τα θαυμάσια έργα της, που κάποιος θα μπορούσε να ονομάσει Hard-Edge αφηρημένη ζωγραφική, είναι στην ουσία απαλά στην εκτέλεση, δίνοντας την απατηλή ελαφράδα του αγγίγματος, κι έχουν τεράστιο διανοητικό υπόβαθρο. Το χρώμα της είναι ιδιαίτερα όμορφο, με κάθε φωτεινή ζωγραφική περιοχή γεμάτη μηνύματα και μυστήριο. Δεν υπάρχει εδώ καλύτερη ζωγράφος’.

Πηγές